Osmanlı'da Heykelimsi Mezar Taşları

Geleneksel olarak Müslümanlık'ta heykel yoktur dense de şöyle alıcı bir gözle Eyüp Sultan Mezarlğı ve herhangi bir tarihi cami veya türbede mezar taşlarını incelersek karşımızda yüz hatları konmamış kadın ve erkek heykellerini görür gibi oluruz.

Yukarıda gördüğünüz fotoğraflarda nasıl bir duyguya kapıldınız? Biz günümüz mezarlıklarında ölümü hayatın soğuk, tatsız bir evresi olarak hissediyoruz. 

Prof. Dr. Edhem Eldem mezar taşlarını şöyle yorumlamış: "Osmanlı mezar taşının bir özelliği, görülmek isteğini yansıtmasıdır. Sokaktan geçen ile içerideki taşlar arasında göz kontaktı sağlamak önemlidir mezarlık mimarisinde. Bunun bilinen dini nedeni, Fatiha talebidir. Ancak daha arkada bir şatafat, gösteriş, "Ben, ailem ve sosyal konumum, buradayız" ifadesi yer alır; böylece de dini fonksiyon büyük ölçüde toplumsal bir fonksiyona dönüşür." (1)

Geçmişimizin bu soylu geleneğinden hareketle günümüzde de bu heykelimsi taşlardan niçin esinlenip yararlanmayalım?

Kaynaklar:

(1) http://www.endulus.net/kul-tar-cals/kul-tar-cals.htm